Terug naar JARENLANGE EXPERTISE

Zelfevaluatie RvC/RvT

Voor woningcorporaties zijn er de komende jaren genoeg uitdagingen. De verwachtingen van binnen en buiten het soms complexe speelveld zijn hoog en de mogelijkheden beperkt. In wet- en regelgeving zijn de elementen die toezien op de Raad van Commissarissen (RvC), de verhouding tussen RvC en bestuurder en de RvC en de buitenwereld inmiddels wel uitgebalanceerd. Ook de verhouding tussen regelgeving en context waarin wordt geopereerd wordt steeds duidelijker, de praktijk heeft langzaamaan zijn invloed op de regels (herzieningen etc.). De verantwoordelijkheden van bestuur en toezicht blijven echter onveranderd groot.

Onder invloed van de Woningwet 2015 en de Governancecode 2020 zijn de rol en het samenspel tussen bestuur en de RvC van een woningcorporatie toch net wat anders geworden.

Dat maakt dat de onderstaande vragen nog steeds actueel zijn:

  • Is er wel voldoende onderling tegenspel in de raad?
  • Is er wel een juiste balans tussen bestuur en toezichthouders?
  • Welke toegevoegde waarde levert de raad voor de organisatie? Of nog specifieker
  • Wat is de toegevoegde waarde van dit lid van de raad voor de organisatie en zijn alle gewenste disciplines voldoende vertegenwoordigd?

Daarnaast komen er vragen als:

  • Kunnen wij in de huidige constellatie de toekomst wel aan?
  • Wat is er eigenlijk nodig om de toekomst aan te kunnen, hebben wij dat voldoende scherp?
  • Hoe ziet onze organisatie er in 2035 uit?

Vragen waarop in een zelfevaluatie het juiste antwoord moet komen.

Zelfevaluatie met externe begeleiding

Een behoorlijk functioneren van bestuur en toezicht vereist dat het functioneren regelmatig wordt geëvalueerd. Het is belangrijk dat besturen en Raden van Commissarissen dit serieus nemen. De toenemende belangstelling van buitenaf weerspiegelt de verwachting dat het functioneren steeds zichtbaarder en transparanter wordt. Sterker wordende maatschappelijke eisen en toenemende complexiteit stellen nieuwe eisen aan uw taak. De zelfevaluatie is daarin een belangrijk jaarlijks terugkerend moment om daar als bestuur en/of RvC ook zelf goed bij stil te staan. Een goed functionerende governance is tenslotte van levensbelang voor uw organisatie.

Begeleiding van de evaluatie door een externe vermindert de vrijblijvendheid van de zelfevaluatie en maakt het makkelijker gevoelige onderwerpen aan te snijden. Om een zekere mate van objectiviteit te waarborgen is daarom in de Woningwet artikel 30 lid 11 opgenomen. Hierin wordt bepaald dat de statuten voorschriften moeten bevatten over jaarlijkse zelfevaluaties; deze moet eens per twee jaar onder externe begeleiding worden uitgevoerd.

Aanpak en werkwijze

Hofmeier kiest voor de zelfevaluatie altijd een vorm en aanpak die past bij uw vraagstukken, de gewenste dynamiek tussen bestuur en RvC en de fase van ontwikkeling van uw organisatie. Het is bijvoorbeeld mogelijk om te starten met individuele gesprekken gevolgd door een plenaire bijeenkomst. De zelfevaluatie kent kortweg de volgende stappen:

  • Alvorens aan de slag te gaan inventariseren wij in een kort voorgesprek de wensen en behoeften bij de voorzitter van de RvC en Directeur-Bestuurder;
  • Op basis van de voorhanden zijnde informatie (openbaar en verkregen van de Directeur-bestuurder en de voorzitter van de RvC) lezen wij ons in, in de specifieke omstandigheden bij Stichting XYZ;
  • Mede aan de hand van de uitkomsten van de twee voorgaande punten stellen wij de aanpak vast en de definitieve vragenlijst op. Eventueel benaderen we de individuele leden van de RvC, zodat zij kunnen aangeven welke punten er volgens hen besproken moeten worden;
  • Met de individuele leden van de RvC vindt minstens één gespreksronde plaats. Indien de situatie daartoe aanleiding geeft kan een tweede gespreksronde worden ingepland met één of meerdere RvC leden;
  • Er wordt een kort gesprek gehouden met de medewerkers (team, plenair/of aantal door mij geselecteerde medewerkers) over de invulling van de rol en de taak van de RvC en over de relatie RvC/bestuur en RvC/personeel;
  • Indien nodig en gewenst wonen wij een reguliere RvC vergadering bij;
  • Op basis van de gesprekken stellen we het zelfevaluatierapport op;
  • Plenair (met de hele RvC gezamenlijk) bespreken we het rapport. Bij het afsluitende deel van de bespreking kan de Directeur-bestuurder aanwezig zijn.

Daarnaast is het mogelijk om een (aantal) plenaire bijeenkomst(en) of een plenaire bijeenkomst gevolgd door individuele sessies op aandachtspunten te laten organiseren. De inhoud van deze bijeenkomsten zal hetzelfde zijn als hierboven omschreven, maar de dynamiek zal dan verschillen. In welke vorm dan ook is de doelstelling om te komen tot een beknopt rapport met de belangrijkste bevindingen ten aanzien van de onderlinge verhoudingen binnen de raad, de verhouding met de bestuurder en de verhouding met de stakeholders en het opereren en functioneren van de RvC in het algemeen.

Wilt u meer weten?

Heeft u vragen over hoe Hofmeier u kan begeleiden tijdens uw zelfevaluatie of bent u geïnteresseerd in onze dienstverlening? Neem dan vrijblijvend contact op met Wobbe van der Meulen.

Voornaam*
Achternaam*
Velden met * zijn verplicht
Hidden
Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.