Volgens de Inspectie van het Onderwijs is het Nederlandse onderwijs gemiddeld nog op niveau. Echter het lerarentekort bedreigt de ontwikkelingen binnen de sector. Het is tijd voor de onderwijssector om focus aan te brengen en duidelijke keuzes te maken. De verwachting van scholen is dat ze het curriculum zo vorm geven dat leerlingen zich goed kunnen ontwikkelen. Leerlingen moeten steeds meer hun softskills ontplooien en het leren zichtbaar weten te maken. De leeromgeving is door technologische ontwikkelingen sterk aan het veranderen en digitale geletterdheid is steeds belangrijker. Hoe kan een onderwijsinstelling zorgen voor een goede implementatie van al deze ontwikkelingen in het onderwijscurriculum?
Een strategisch beleidsplan begint bij het formuleren van een visie, kernwaarden en een missie. Een visie geef richting aan de organisatie en hiermee onderscheid de school zich van andere scholen. De kernwaarden zijn een doorvertaling van de visie en moeten zichtbaar zijn in de hele organisatie. Deze kernwaarden moeten voelbaar zijn voor leerlingen, ouders en medewerkers. De waarden, normen en overtuigingen helpen elke leerling, ouder of medewerker bij het nemen van de juiste beslissingen. Voorbeelden van kernwaarden zijn, wederzijds respect, verantwoordelijkheid en veiligheid.
Een missie is afgeleid van de visie en geeft aan welk doel de onderwijsinstelling nastreeft. Vragen die je stelt bij het opstellen van een missie kunnen zijn:
Zodra de visie, waarden en missie zijn opgesteld, kan de onderwijsinstelling het strategisch beleidsplan gaan opstellen. Met dit plan stelt het bestuur op voor een periode van veelal 5 jaar en geeft hierin antwoorden op vragen die bij het opstellen van de missie zijn geformuleerd. Hierin zijn ook de kritische succesfactoren en de hieraan gekoppelde doelstellingen opgenomen. Zo geeft een instelling aan hoe ze hun visie gaan waar maken. Alle overige strategieën worden vervolgens afgeleid van het strategisch beleidsplan. Afgeleide strategieën zijn onder andere het onderwijskwaliteitsplan, personeelsbeleid en huisvestingsbeleid. Met de huidige technologische ontwikkelingen en de altijd dynamische onderwijsomgeving. Is het noodzakelijk om voortdurend kritisch naar de vastgestelde strategie te kijken en indien nodig de strategie aan te passen.Dit om ook in veranderende tijden vastgestelde doelstelling te kunnen realiseren.
Onderwijsinstellingen die een heldere visie en missie hebben presteren beter dan instellingen die dat niet hebben. Een duidelijke visie op onderwijs geeft richting aan de organisatie en brengt focus aan. Een visie spreekt tot de verbeelding en is sturend bij alle keuzes die een organisatie maakt. Het bindt het onderwijzend personeel, het ondersteunend personeel, leerlingen en ouders. Het zorgt voor betrokkenheid, inspiratie, enthousiasme en doelgerichtheid. Voor een optimaal effect is het aan te bevelen om medewerkers en ouders/leerlingen te betrekken in het proces van het opstellen van de visie en missie. In de dynamische onderwijssector is een duidelijke visie op onderwijsvernieuwing een duidelijke pré. Om te zorgen dat de visie een duurzame impact op de onderwijskwaliteit heeft is het belangrijk om doelen te bewaken, evalueren en aan te passen indien nodig.
In de begroting worden de financiële effecten van de strategische beslissingen opgenomen. Daarna volgt de financiële vertaalslag om middelen toe te bedelen zoals in de strategische plannen is bepaald. Het strategisch budgetteren is niet eenvoudig en leidt tot schommelingen in budgetten, om dit te ondervangen maken onderwijsinstellingen veelal gebruik van een allocatiemodel. Dit model geeft de scholen/faculteiten/afdelingen/werkgroepen op een transparante wijze inzicht in het beschikbare budget voor komend jaar. Naast het strategisch beleidsplan stelt het bestuur van een onderwijsinstelling jaarlijks een kaderbrief op. In de kaderbrief staan naast de strategische doelen ook de overige uitgangspunten voor het opstellen van de begroting. Deze documenten bevatten de uitgangspunten voor het opstellen van de jaarlijks schoolplannen en begrotingen.
De meerjarenbegroting geeft de financiële vertaling van de strategische koers die de onderwijsinstelling voor de komende jaren heeft uitgezet. Door het opnemen van een aantal scenario’s kan inzicht verkregen worden in de strategische keuzes. Door vooraf stil te staan bij andere scenario’s vergroot dat het vermogen van een instelling om tijdig bij te sturen. Daarmee kunnen de strategische doelen ook bij veranderende omstandigheden worden behaald.
Om te zorgen dat de focus daar ligt waar de onderwijsinstelling dit vanuit de visie bepaald heeft, zal er gemeten moeten worden of de strategische doelen gerealiseerd worden. Door het bewaken van de kritische succesfactoren en het evalueren van de strategische plannen kunnen doelen worden bijgesteld. Het realiseren van de doelen zorgt dat een instelling op de koers blijft en middelen op een doelmatige wijze besteed. Door dit proces in te bedden in de planning en control cyclus zal de slagingskans van de missie toenemen. Het verbeteren van de onderwijs ondersteunende bedrijfsvoering heeft hiermee direct effect op de onderwijs kwaliteit. Hierdoor zullen vernieuwingen binnen de onderwijssector op een duurzamere wijze een plek vinden in het curriculum. Het strategische beleidsplan is één van de onderdelen binnen het gehele proces om de focus op de visie te houden.
Het verzorgen van kwalitatief goed Onderwijs is het uitgangspunt van Onderwijsorganisaties. Wilt u meer weten over het verzorgen van een gezonde bedrijfsvoering om de kwaliteit van het Onderwijs te kunnen garanderen? Neem dan vrijblijvend contact met ons op.