De rol van de controller in het beoordelingskader Aw
In november 2018 hebben de toezichthouders Autoriteit woningcorporaties en het Waarborgfonds Sociale Woningbouw, in het kader van verticaal toezicht, hun gezamenlijk beoordelingskader voor corporaties gepubliceerd. Hierin wordt heel duidelijk beschreven hoe de toezichthouders de corporaties beoordelen en op welke onderdelen.
Om een beeld te vormen van de wijze waarop de toezichthouders de corporatie gaan beoordelen, is het verstandig om dit document grondig door te nemen. Gezien de omvang van dit document rijst de vraag hoe hier de juiste informatie uit te filteren en hoe dit praktisch te kunnen toepassen. In dit artikel belichten wij de belangrijkste onderdelen waarop de corporatie wordt beoordeeld.
Onderwerpen van de beoordeling
De beoordelingscriteria uit het beoordelingskader zijn gestoeld op een drietal onderwerpen:
- Financiële continuïteit: is de levensvatbaarheid van de corporatie gewaarborgd?
- Bedrijfsmodel: wat zijn de beleidsvoornemens en –realisatie van de corporatie en wat is het effect daarvan op de financiële continuïteit. In hoeverre wordt het maatschappelijk bestemd vermogen hiermee voldoende beschermd?
- Governance & Organisatie: is de (financiële) sturing, beheersing en verantwoording van de corporatie effectief?
Elk van de drie beoordelingsonderwerpen bestaat uit een aantal risicogebieden. Een risicogebied is een beoordelingselement dat Aw en WSW van belang achten voor het beoordelen van corporaties.
Risico’s
Zoals hierboven benoemd, kijken Aw en WSW dus naar risicogebieden, met name de risico’s die de organisatie loopt op deze vlakken. Hier komen wij op het terrein van de controller: Risicobeheersing, daar kunnen we wat mee… Maar hoe?
Risicoregister
Het WSW heeft een prachtig instrument (toetsingskader) bedacht dat vrij eenvoudig naar een Exceltool omgebouwd kan worden. Door nu als controller, en liefst samen met het management team en/of bestuurder, dit model te vullen, kan een goede inschatting van de uiteindelijke beoordeling gemaakt worden. Omdat het WSW-model risico’s van de corporatie beoordeelt, kan dit direct naar het risicoregister van de corporatie zelf worden vertaald. Uit de conclusies kunnen dan direct acties worden ondernomen om de “hoog” ingeschatte risico’s naar een beheersbaar niveau te krijgen of te erkennen en te accepteren.
Intern toezicht
In een ideale situatie presenteert men de resultaten van het WSW model in de kwartaalrapportage van de corporatie en kan de voortgang van de te verbeteren risico’s gemonitord worden. Interne toezichthouders (RvC) zullen gecharmeerd zijn van dit extra inzicht en hoeven niet meer onaangenaam verrast te zijn/worden bij de eerstkomende beoordeling van het Aw en WSW.
